-
1 Tageslicht
Tageslicht, lumen diurnum (das am Tage scheinende Licht, die Sonne). – lux diurna, auch lux et dies, gew. bl. lux (die Hellung des Tages). – das volle T. haben, totius diei solem fenestris recipere (von einem Zimmer etc.). – das T. erblicken, in lucem edi, suscipi: an das T. kommen, treten, exire supra terram (eig., auf die Oberfläche der Erde kommen aus unterirdischen Orten, v. leb. Wesen); in publicum prodire (mehr uneig., sich öffentlich zeigen, ausgehen); in lucem proferri, protrahi (eig. u. uneig., v. Dingen); detegi. patefieri (uneig., aufgedeckt, offenkundig gemacht werden): nicht an das T. kommen, lucem non aspicere. publico carere (nicht ausgehen, von Menschen); iacēre. in tenebris latere (uneig., verborgen bleiben, von Dingen): an das T. bringen, ziehen, hervorziehen, supra terram educere (aus unterirdischen Orten, leb. Wesen, eig.); in lucem proferre, protrahere (eig. u. uneig., sichtbar, offenkundig machen, Dinge); aperire. patefacere. detegere. manifestum facere (uneig., offenkundig machen, aufdecken): aus dem Dunkel an das T. ziehen, hervorziehen, ex occultis tenebris in lucem extrahere (z.B. scelera); bekannt, berühmt machen, in lucem vocare e tenebris (Pers.); illustrare et excitare (Sachen, z.B. philosophiam): etwas wieder [2263] an das T. ziehen, hervorziehen, alqd in lucem revocare (z.B. veteres scriptores). – ins T. hinein handeln, quod fors obtulerit agere.
-
2 extraho
I.Lit.A.In gen.:B.rete ex aqua,
Plaut. Rud. 4, 4, 124:telum e corpore,
Cic. Rosc. Am. 7, 19:gladium e vulnere,
Quint. 4, 2, 13;for which: telum de vulnere,
Ov. M. 12, 119:vivum puerum alvo,
Hor. A. P. 340; cf.:filium exsecto ventre,
Dig. 5, 2, 6:spinas, venena corpori,
Plin. 28, 18, 76, § 245; 7, 2, 2, § 13; cf.:anulum sibi deficienti,
Suet. Tit. 73:ut sine labore hanc (aquam) extraxi!
Plaut. Rud. 2, 5, 4:vires humerorum (natae) ad aratra extrahenda,
to draw forward, draw, Cic. N. D. 2, 63, 159.—With personal objects:aliquem e latebra,
Suet. Vit. 17; cf.: extrahitur domo latitans Oppianicus [p. 710] a Manilio, Cic. Clu. 13, 39:rure in urbem,
Hor. S. 1, 1, 11:senatores vi in publicum,
Liv. 26, 13, 1:hostes invitos in aciem,
id. 8, 29, 11:aliquem turba oppositis humeris,
Hor. S. 2, 5, 94.—Esp., med. t. t.1.Dentis extrahere, i. e. by medicinal means, Plin. 32, 7, 26, § 79 (cf.: dentem evellere, i. e. by force).—2.Of cuppingglasses:II.sanguinem extrahere,
Cels. 2, 11 init. —Trop.A.In gen., to withdraw, extricate, release; to draw out, extract, eradicate:B.urbem ex periculis maximis,
Cic. Sest. 4, 11; cf.:me inde,
Ter. Ph. 1, 4, 3:nescis, Parmeno, Quantum hodie profueris mihi et ex quanta aerumna extraxeris,
id. Hec. 5, 4, 36:imbecilliores adjuvabit malisque opinionibus extrahet,
Sen. Ep. 95 med.:se rebus humanis,
to take one's own life, Dig. 21, 1, 23, § 3:(scelera) ex occultis tenebris in lucem,
Liv. 39, 16, 11:secreta mentis (verberum vis),
Sen. Hippol. 884:Epicurus ex animis hominum extraxit radicitus religionem,
Cic. N. D. 1, 43, 121; id. Ac. 2, 34, 108: cf.:hunc errorem, quasi radicem malorum omnium, stirpitus philosophia se extracturam pollicetur,
id. Tusc. 4, 38, 83.—In partic., of time, to draw out, protract, prolong:res variis calumniis,
Cic. Fam. 1, 4, 1:se tergiversando in adventum ejus rem extracturum,
Liv. 34, 46, 5:certamen usque ad noctem,
id. 4, 41, 5:pugnam in posterum,
Tac. A. 4, 73:bellum in tertium annum,
Liv. 3, 2, 2:somnum plerumque in diem,
Tac. G. 22:has materias in infinitum,
Quint. 4, 1, 43:dicendi morā dies,
Caes. B. C. 1, 32, 3:triduum disputationibus,
id. ib. 1, 33, 3:diem de die,
Sen. Ben. 2, 5 fin.:primum tempus noctis,
Caes. B. C. 3, 28, 5:aestatem,
id. B. G. 5, 22, 4; Liv. 32, 9, 10 et saep.:eludi atque extrahi se multitudo putare,
Liv. 2, 23, 13; cf.:populumque ducesque incertis,
Stat. Th. 3, 575:mentem,
id. ib. 1, 323. -
3 extraho
extrăho, ĕre, traxi, tractum - tr. - [st2]1 [-] tirer de, retirer de, ôter de, extraire de. [st2]2 [-] tirer, retirer, arracher, enlever, ôter, délivrer. [st2]3 [-] faire traîner en longueur, prolonger. [st2]4 [-] passer entièrement (le temps), consumer. - telum e corpore extrahere: retirer une arme du corps. - urbem ex periculis extrahere: arracher une ville aux dangers. - rem in adventum alicujus extrahere: traîner les choses jusqu’à l’arrivée de qqn. - ne sine ullo effectu aestas extraheretur, Liv.: pour que l'été ne se passât pas sans résultat.* * *extrăho, ĕre, traxi, tractum - tr. - [st2]1 [-] tirer de, retirer de, ôter de, extraire de. [st2]2 [-] tirer, retirer, arracher, enlever, ôter, délivrer. [st2]3 [-] faire traîner en longueur, prolonger. [st2]4 [-] passer entièrement (le temps), consumer. - telum e corpore extrahere: retirer une arme du corps. - urbem ex periculis extrahere: arracher une ville aux dangers. - rem in adventum alicujus extrahere: traîner les choses jusqu’à l’arrivée de qqn. - ne sine ullo effectu aestas extraheretur, Liv.: pour que l'été ne se passât pas sans résultat.* * *Extraho, extrahis, pen. cor. extraxi, extractum, extrahere. Cic. Tirer hors.\Extrahere se ex aliquo negotio. Terent. Se retirer et mettre hors de quelque affaire.\Extrahere scelus aliquod in lucem ex occultis tenebris. Liu. Se descouvrir et averer.\Extrahere diem. Caesar. Faire que le jour se passe, Gaigner le temps.\Extrahere in annum rem aliquam. Liu. Differer et retarder ou reculer.\Extrahere rem aliquam per aliquot dies. Liu. Prolonger, Differer, Delayer.\Extractum certamen vsque ad noctem. Liu. Prolongé.\Extrahere iudicium. Paulus. Retarder et differer.\Extrahere aliquem. Liu. Le tirer et induire à faire quelque chose.
См. также в других словарях:
averer — quelque meschanceté, ou verifier, Extrahere scelus aliquod in lucem ex occultis tenebris, Testari aliquid. Averer une chose par inspection, Rem oculis non coniectura tenere. Chose cogneuë et averée, Res testata … Thresor de la langue françoyse
descouvrir — Descouvrir, actiu. acut. en general est oster ce qui couvre quelque chose, Detegere, et particulierement dire ce qui est secret et mussé, Reuelare, Et consequemment trouver ce qui est caché. Il a descouvert un thresor, Inuenit thesaurum. Et en… … Thresor de la langue françoyse